![](/media/lib/476/n-viamarchionis-7a72e3e32d9f9e833578eab9fdf7269b.jpg)
Spod Berlina po Malbork – 800 lat dziejów via Marchionis, najważniejszej drogi Pomorza
25 października 2021, 10:14Gdy podróżujemy z miasta Brandenburg an der Havel (Branibór, Brenna) przez Berlin i Frankfurt nad Odrą do granicy polsko-niemieckiej i dalej przez Stargard i Skarszewy w kierunku Malborka, podążamy via Marchionis, która od wieków jest najważniejszą drogą biegnącą przez równiny północnej Polski z zachodu na wschód.
![](/media/lib/476/n-wikingowie-d72597c6dfd222dec7b2e38525538a3b.jpg)
Wikingowie w Ameryce. Mamy pierwszą pewną datę ich obecności w Nowym Świecie
21 października 2021, 08:57Z artykułu Evidence for European presence in the Americas in AD 1021, opublikowanego na łamach Nature dowiadujemy się, że uczonym z Holandii, Kanady i Niemiec udało się udowodnić, że wikingowie byli obecni w Nowej Fundlandii w 1021 roku. To najwcześniejsza znana nam data dotarcia mieszkańców Europy do Ameryki i najwcześniejsza data przekroczenia Atlantyku.
![](/media/lib/474/n-chemia2021-11cd0dc36d29a93460f635e68a3520fe.jpg)
Nobel z chemii za pomysł tak prosty i genialny, że aż dziwne, iż nikt wcześniej o tym nie pomyślał
6 października 2021, 11:27Tegoroczną Nagrodą Nobla z chemii podzielą się Benjamin List z Niemiec i David MacMillan z USA, zdecydowała Szwedzka Królewska Akademia Nauk. Nagrodę przyznano za rozwój asymetrycznej katalizy organicznej. Prace Lista i MacMillana mają olbrzymi wpływ na tworzenie nowych leków, a przy okazji czynią procesy chemiczne bardziej przyjazne środowisku naturalnemu.
![](/media/lib/474/n-bryla-bursztynu-42873a67ba1c252b1019fa54d99279c5.jpg)
Muzeum Bursztynu kupuje wielką bryłę bursztynu i będzie aplikować do Księgi rekordów Guinnessa
5 października 2021, 15:08Największa bryła bursztynu na świecie stanie się własnością Muzeum Bursztynu-Muzeum Gdańska. Wkrótce mają się też rozpocząć starania o wpis do Księgi rekordów Guinnessa. Zakup jest możliwy dzięki dotacji Narodowego Instytutu Muzealnictwa i Ochrony Zabytków (NIMOZ).
![](/media/lib/474/n-fizyka2021-800c13a4fa5e8a7c134f9aaa2ce32fd2.jpg)
Tegoroczny Nobel z fizyki przyznany za badania nad klimatem i innymi systemami złożonymi
5 października 2021, 11:04Królewska Szwedzka Akademia Nauk ogłosiła, że tegoroczna Nagroda Nobla z fizyki została przyznana za wkład w zrozumienie złożonych systemów fizycznych. Połową nagrody podzielą się Syukuro Manabe i Klaus Hasselmann za fizyczne modelowanie klimatu Ziemi, obliczenie jego zmienności i wiarygodne przewidzenie procesu ocieplania się. Druga połowa trafi do Giorgio Parisiego za odkrycie współzależności nieuporządkowania i fluktuacji w systemach fizycznych, od skali atomowej po planetarną.
![](/media/lib/472/n-przemysl-22ecb6af1efc4ccbda02fa03097f953f.jpg)
Chiny zapowiedziały, że zaprzestaną finansowania budowy elektrowni węglowych za granicą
22 września 2021, 12:38Chiński prezydent Xi Jinping, przemawiając na forum Zgromadzenia Ogólnego ONZ zapowiedział, że jego kraj podejmie zdecydowane kroki w celu ograniczenia emisji dwutlenku węgla. Chiny zapowiedziały, że pomogą też innym krajom. Będą wspierały rozwój projektów związanych z energią odnawialną i zaprzestaną budowy elektrowni węglowych w krajach rozwijających się.
![](/media/lib/471/n-grob-fc75bd9a9f60dd483a5329eb57aea9cf.jpg)
Hiszpania: wizygocki grób w pobliżu pustelni
20 września 2021, 18:23W pobliżu głównego wejścia do pustelni San Tirso y San Bernabé, znajdującej się w kompleksie krasowym Ojo Guareña w Górach Kantabryjskich 100 km na północ od Burgos, odkryto wizygocki grób. Wewnątrz znajdował się szkielet dorosłej osoby pochowanej na plecach z głową skierowaną na zachód. Pochówek umieszczono pomiędzy dwiema niewielkimi skałami.
![](/media/lib/470/n-wodapodziemna-21a9a185631b6157b45acc745c601b9c.jpg)
Pod naszymi stopami znajduje się więcej wody, niż we wszystkich lodowcach i lądolodach
10 września 2021, 08:58W górnych 2 kilometrach skorupy ziemskiej znajduje się około 24 milionów kilometrów sześciennych wody. To w większości woda pitna. Jednak poniżej tego rezerwuaru, zamknięte w skałach, znajdują się kolejne rozległe zasoby wodne, złożone głównie z solanki liczącej sobie setki milionów, a może nawet ponad miliard lat.
![](/media/lib/470/n-merlin4-02c4e7ea738dde69e3269c8fac646d31.jpg)
Manuskrypt z Bristolu to jeden z najstarszych tekstów o czarodzieju Merlinie
6 września 2021, 14:23Odkryte niedawno w Bristolu fragmenty średniowiecznego manuskryptu, opowiadające historię Merlina, czarodzieja znanego opowieści o królu Arturze, są jednymi z najstarszych znanych zapisków dotyczących tej postaci. Naukowcy, którzy badali zabytki, znaleźli różnice pomiędzy tą a innymi wersjami tekstu, a dzięki użyciu nowoczesnych narzędzi byli w stanie odczytać uszkodzone fragmenty, określić czas i miejsce powstania manuskryptu oraz typ atramentu.
![](/media/lib/451/n-las-6b5ae9078f3128138d9a50372a892f00.jpg)
Straciliśmy już 142 gatunki drzew, a niemal 30% gatunków jest zagrożonych
2 września 2021, 15:32Około 30% gatunków drzew zagrożonych jest wyginięciem, a niemal 150 gatunków już wyginęło w środowisku naturalnym – czytamy w opublikowanym właśnie raporcie State of the World's Trees. W raporcie przygotowanym przez ekspertów z Botanic Gardens Conservation International we współpracy m.in. z naukowcami z Bournemouth University, Penn State University i Haiti National Trust, oceniono stan 58 497 gatunków drzew.